တုိင္းျပည္လုံးခ်မ္းသာဆယ္ထပ္ၾကီးဘုရား
ျပည္ၿမိဳ႕ ၊ ဆယ္ထပ္ႀကီးဘုရား
ဒြတၱေဘာင္မင္းႀကီးသည္ ေ႐ႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးအား ဖူးေမွ်ာ္ရန္လာေရာက္ေသာအခါ ေ႐ႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီး၏ အေ႐ွ႕ဖက္႐ွိ ေဇယ်ပထ၀ီေအာင္ေျမကုန္းတြင္ မင္းႀကီး စီးေတာ္ဆင္ႏွင့္ျမင္းတို႔ကိုခ်ည္ေႏွာင္ထားေလ့႐ွိပါသည္။ မွဴးႀကီးမတ္ရာေသနာပတိတို႔ ဆင္တပ္ႀကီးကို အေ႐ွ႕ဖက္ေစာင္းတန္းထိပ္တြင္ စခန္းခ်ခဲ့သျဖင့္ ယခုအခါဆင္တဲေက်ာင္းဟု အမည္တြင္ခဲ့ပါသည္။ ဒြတၱေဘာင္မင္းႀကီးနတ္႐ႊာစံေသာအခါ သားေတာ္ရဟန္းနာအ႐ွင္စႏၵာသိရီႏွင့္အ႐ွင္စႏၵာဂရာဇာတို႔ သီရိလကၤာႏိုင္ငံမွ ပင့္ေဆာင္လာေသာ ဓါတ္ေတာ္ႏွင့္ မင္းမိဖုရား၏ လက္၀တ္တန္ဆာတို႔ကို ဌာပနာျပီးရဟန္းနာအ႐ွင္သူျမတ္ႏွစ္ပါးႏွင့္ ပန္ထြာမိဖုရားတို႔ ႀကီးၾကပ္ကာ ဆင္ခ်ည္တိုင္ႏွင့္ ျမင္းခ်ည္တိုင္ ညီေနာင္ေစတီႏွစ္ဆူကို တည္ထားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ဆင္ခ်ည္တိုင္ ၊ ျမင္းခ်ည္တိုင္ေစတီႏွစ္ဆူမွာ ႏွစ္ကာလၾကာေႏွာင္းလာေသာအခါ ပ်က္စီးလာသျဖင့္ ဆရာေတာ္ဘဒၵ ႏၱေတဇ၀ႏၱဦးေဆာင္ၿပီး ေဇယ်ပထ၀ီကုန္းေျမေပၚရွိ ဆင္ခ်ည္တိုင္၊ ျမင္းခ်ည္တိုင္ေစတီေတာ္ေနရာတြင္ ဆယ္ထပ္ႀကီးဘုရားကို( ၁၂၈၀ )ခုႏွစ္မွစၿပီး တည္ထားခဲ့ရာ ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ အထမေျမာက္ဘဲၿပိဳက်ခဲ့သျဖင့္ ( ၁၂၈၂ )ခုႏွစ္တြင္ ေဗဒင္ပညာ႐ွိမ်ား၏ တြက္ခ်က္မႈအရ ကဏာ ဇာလီကိန္းနကၡတ္က်ေနသျဖင့္ ေမာင္ႏွမအရင္းအထက္ေအာက္ျဖစ္ၿပီး ေမာင္ျဖစ္သူစေနသားႏွင့္ ႏွမျဖစ္သူ ၾကာသပေတးသမီးတို႔ အုတ္ျမစ္ခ်မွသာလွ်င္ ေအာင္ျမင္မည္ျဖစ္သျဖင့္ လိုက္လံ႐ွာေဖြရာ အခ်ိဳ႕မိဘမ်ားမွာ မိမိတို႔သားသမီးမ်ားကို ဘုရားတည္ရန္အတြက္ စေတးလိမ့္မည္ဟုယူဆၿပီး မိမိတို႔သားသမီးတို႔ႏွင့္အတူ ထြက္ေျပးတိမ္းေ႐ွာင္ေနခဲ့ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ မိဘမ်ား၏ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ ေမာင္တင္ေမာင္ ( ဂ)ႏွစ္သားႏွင့္ မခင္သန္း ( ၅ )ႏွစ္သမီး ေမာင္ႏွမႏွစ္ေယာက္တို႔ကို ၀ါးတျပန္သာသာနက္ေသာ ေျမႀကီးက်င္းထဲသို႔ လူႀကီးမ်ားကေပြ႕ခ်ီကာဆင္းၿပီး ေ႐ႊခ်ထားေသာ အုတ္ႏွစ္ခ်ပ္ကို ကိုင္ေဆာင္ေစလွ်က္အုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့ပါသည္။ ထိုအခိုက္က်င္းႀကီးႏႈတ္ခမ္းမ်ား စစ္ဗာယီမ်ားက ေသနတ္မ်ားကိုမိုးေပၚသို႔ ေထာင္ၿပီးပစ္ေဖာက္ရာ ေျမႀကီးမွာသိမ့္သိမ့္ခါခဲ့ပါသည္။ ေအာင္ျမင္ျခင္းအထိမ္းအမွတ္ အျဖစ္ပုပၸါးဆရာႀကီး ဦးေစာ္ဘြားမွ ပႏၷက္ခ်ေသာ ေမာင္ႏွမႏွစ္ေယာက္၏ ေနာက္မွေနၿပီး ဂါထာမႏၱံမ်ား႐ြတ္ဖက္ျခင္း ၊ ခ႐ုသင္းျဖဴျဖဴမ်ားမႈတ္ျခင္း ေငြဖလားႀကီးႏွင့္ သေျပခတ္မွ ေရစက္မ်ား ပတ္ျဖန္းေပးခဲ့ပါသည္။ က်င္းႀကီးအေပၚမွ ပရိတ္သတ္မ်ားက ပန္းေပါက္ေပါက္မ်ားႀကဲခ်ခဲ့ပါသည္။ အဲ့ဒီအႀကိမ္မွာ ဆယ္ထပ္ႀကီးဘုရားတည္ရန္အတြက္ တတိယအႀကိမ္အုတ္ျဖစ္ခ်ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္.....။ ဆယ္ထပ္ႀကီးဘုရားတည္ထားကိုးကြယ္ရန္အတြက္ ဥာဏ္ေတာ္အခ်ိဳးအစားကို
၀င္မစြတ္ၿမိဳ႕စားႀကီးမွ ေ႐ွ႕အစဥ္အလာလကၤာအရ အတိုင္းအထြာေရးဆြဲေပးခဲ့ပါသည္။ ႐ုပ္ပြားေတာ္ႀကီးအား ပန္းရံဆရာႀကီး( ၆ )ဦးမွာ အခ်ိဳးအစားေျပျပစ္ ၾကည္ညိဳဖြယ္ေကာင္းေအာင္ သံုးႏွစ္တိုင္တုိင္အခ်ိန္ယူကာ အေခ်ာသတ္ၿပီး ၿပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္သည္အထိ တည္ေဆာက္ခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္မႏၱေလးၿမိဳ႕မွ မွာယူထားသည့္ စက်င္ေက်ာက္႐ုပ္ပြားေတာ္မွာ ေလးလံလြန္းသျဖင့္ အသံုးမျပဳေတာ့ဘဲ မဟူရာမ်က္လံုးေတာ္ကိုေသြး၍ ပူေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ သို႔ျဖစ္၍ ( ၁၂၈၀ )ျပည္ႏွစ္မွ စတင္တည္ထားခဲ့ရာ မူလဆင္ခ်ည္တိုင္၊ ျမင္းခ်ည္တိုင္ ေစတီႏွစ္ဆူမွာ ဓါတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္လက္၀တ္ရတနာမ်ားကို ဌာပနာၿပီး ( ၁၂၉၀ )ျပည့္ႏွစ္တြင္ ၿပီးစီးေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီး ( ၁၀ )ႏွစ္တိုင္တိုင္ တည္ထားခဲ့ရသျဖင့္ ( ၁၀ )ထပ္ဘုရားႀကီးဟု ဘြဲ႕အမည္တြင္ခဲ့ရပါသည္။ ဥာဏ္ေတာ္အျမင့္မွ ( ၇၃ )ေတာင္ ( ၇ )လက္မ ၊ ( ၁၁၀ )ေပ ( ၁ )လက္မ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ဘဒၵႏၵေတဇ၀ႏၱမွ ဦးေဆာင္တည္ထားခဲ့ရာ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးႏွင့္ စစ္ၿပီးေခတ္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထိန္းသိမ္းပူေဇာ္ခဲ့မႈ ကင္းမဲ့ခဲ့သျဖင့္ တုိင္းျပည္လံုးခ်မ္းသာဘုရားႀကီးမွာ ခ်ံဳႏြယ္ပိတ္ေပါင္းမ်ားႏွင့္ဖံုးလႊမ္းကာ ညဥ့္အခါေမွာင္ႏွင့္မည္းမည္းတစ္ပါးတည္း ဧကစာရီက်င့္သံုးေတာ္မူခဲ့ရပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ( ၁၃၃၉ )ခုႏွစ္ ၊ နယုန္လဆန္း ( ၁၃ )ရက္ေန႔ တိုင္းျပည္လံုးခ်မ္းသာဘုရားႀကီးကို ေစတနာ႐ွင္သဒၵါတရားထက္သန္ၾကေသာ ရဟန္း႐ွင္လူျပည္သူအမ်ားတို႔က ျပန္လည္ျပဳျပင္မြမ္းမံတည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ၾကပါတယ္...။
ယေန႔တိုင္ ပဲခူးတိုင္း ( အေနာက္ပို္င္း ) ျပည္ၿမိဳ႕ ၊ ဆံေတာ္ရပ္ကြက္၊ ေ႐ႊဆံေတာ္ဘုရားအေ႐ွ႕ဖက္ တြင္“ တိုင္းျပည္လံုးခ်မ္းသာ ဆယ္ထပ္ႀကီးဘုရားႀကီး ” ကို ၾကည္ၫိဳဖြယ္ရာ လာေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ႏိုင္ပါေၾကာင္း ႏိႈးေဆာ္လိုက္ရပါတယ္ .................... ။
ေလးဆူဓါတ္ေပ်ာ္ ေရႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ၾကီး
ျပည္ၿမိဳ႕ ၊ ေရႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီး၏ ၾကည္ညိဳဖြယ္ရာျမင္ကြင္း
ျပည္ၿမိဳ႕ ေလးဆူဓါတ္ေပ်ာ္ေရႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီး၏ သမိုင္းအက်ဥ္းကို ကၽြန္ေတာ္အနည္းငယ္တင္ျပေစခ်င္ပါတယ္.....ေလးဆူဓါတ္ေပ်ာ္ေရႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးသည္ ျမတ္စြာဘုရားသက္ရွိထင္ရွားရွိစဥ္ကပင္ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ေသာ ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးျဖစ္ပါသည္။ ““ေလးဆူဓါတ္ေပ်ာ္““ဟု ဆိုရျခင္းမွာ( ၁ )ကကုသန္ျမတ္စြာဘုရား၏ ဒုကုဋ္သကၤန္းေတာ္ ( ၂ )ေကာဏဂံုျမတ္စြားဘုရား၏ အံသကုဋ္ေတာ္( ၃ )ကႆဖျမတ္စြာဘုရား၏ ခါးပန္းေတာ္ ( ၄ )ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား၏ ဆံေတာ္ေလးဆူ၊ ေမြးရွင္ေတာ္ျမတ္ရွစ္ဆူ၊ နိသီဒိုင္ေတာ္တို႔ကို ဌာပနာ၍တည္ထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္..ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီ တည္ထားေသာ ေတာင္ေတာ္ကို “ သုဒႆန”ေတာင္ေတာ္ဟု ေခၚဆိုပါတယ္.. ျမတ္စြာဘုရားႏုစဥ္အခါ ဟသၤာမင္း၊ ၾကက္မင္း၊ ဖြတ္မင္း၊ ယုန္မင္းျဖစ္စဥ္က ေနထုိင္ခဲ့ေသာ ေတာင္ေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။အဆိုပါေစတီေတာ္ႀကီး၏ ဒယကာမ်ားမွာ အဇၨ ိကႏွင့္ ဘလႅိကကုန္သည္ညီေနာင္၊ ဧရာပထနဂါးမင္း၊သမၻဳလႅနဂါးမင္း၊ သိၾကားမင္း၊ ျဗမၼာမင္းတို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။ မဟာသကၠရာဇ္
( ၁၀၃ )ခုႏွစ္၊ တေပါင္းလဆန္း( ၁၃)ရက္ေန႔တြင္ စတင္တည္ထားရာ ထုိႏွစ္တေပါင္းလျပည့္ေနတြင္ ၿပီးဆံုးခဲ့ပါတယ္။သကၠရာဇ္ ( ၁၂၆ )ခုႏွစ္တြင္ သေရေခတၱရာျပည္ကို စိုးစံေတာ္မူေသာ ဒြတၱေဘာင္မင္းႀကီးသည္ ယခင္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးကို ယခုဖူးေမွ်ာ္ရသည့္အတိုင္း ျပန္လည္ျပဳျပင္မြမ္းမံခဲ့ပါသည္...။ ျမန္မာမင္းမ်ား အဆက္ဆက္ ေစတီေတာ္ကို ဖူးေမွ်ာ္ၾကည္ညိဳၾကၿပီး လိုအပ္သည္မ်ားကို ျပန္လည္ျပဳျပင္မြမ္းမံခဲ့ၾကပါတယ္။သကၠရာဇ္ ( ၄၄၅ )ခုႏွစ္ ( ေအဒီ - 1083 ) တြင္ ပုဂံျပည့္ရွင္ က်န္စစ္သားမင္းႀကီးသည္ ေစတီေတာ္ကိုဖူးေမွ်ာ္ၾကည္ညိဳၿပီး မိမိ၏ဘ၀ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ေစတီေတာ္သမိုင္းအက်ဥး္ကို မြန္ဘာသာျဖင့္ ေက်ာက္စာေရးထုိးၿပီးေစတီေတာ္၏ အလယ္ပစ္စယံ တနဂၤေႏြေထာင့္တြင္ စိုက္ထူခဲ့ပါသည္။ ထိုေက်ာက္စာကို ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ႀကီးဌာနက ေက်ာက္စာတိုက္တည္ေဆာက္၍ ထိန္းသိမ္းထားပါတယ္..။အင္း၀ေခတ္တြင္ ျမန္မာ့သမိုင္း၌ အေရးပါေသာျဖစ္စဥ္တစ္ခု ေရႊဆံေတာ္ရင္ျပင္ေတာ္ေပၚတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ အေၾကာင္းမွာ အင္း၀ဘုရင္ မင္းေခါင္ႏွင့္ မြန္ဘုရင္ရာဇာဓိရာဇ္တို႔ ေရႊဆံေတာ္ဘုရားရင္းျပင္ေတာ္ေပၚတြင္ သစ္စာျပဳ၍ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူခဲ့ပါတယ္။ သကၠရာဇ္ ( ၁၁၁၆ )ခုႏွစ္ ၊ တပို႔တြဲလျပည့္ေက်ာ္ ( 12 )ရက္ေန႔တြင္အေလာင္းမင္းတရားႀကီးသည္ ျပည္ၿမိဳ႕ကို မြန္တို႔လက္၀ယ္မွ ေအာင္ျမင္စြာသိမ္းပိုက္ခဲ့ပါတယ္.... အေလာင္းမင္းတရားႀကီးသည္ ထိုေန႔ညေနမွာပင္ ေစတီေတာ္ျမတ္ရင္ျပင္ေတာ္ေပၚသို႔ တက္ေရာက္ၿပီး ေစတီေတာ္ႀကီးကို ဖူးေမွ်ာ္ရာတြင္ မိမိ၏ကုသိုလ္ေရႊထီးေတာ္တင္လွဴလိုေသာ ဆႏၵေပၚေပါက္လာသျဖင့္ ထိုႏွစ္တေပါင္းလျပည့္ေနတြင္ ယခင္မြန္ဘုရင္တို႔တင္လွဴခဲ့ေသာ မြန္ထီးေတာ္ကိုမဖယ္ရွားပဲ ျမန္မာထီးေတာ္ကို ဆင့္၍တင္လွဴပူေဇာ္ခဲ့ပါတယ္....။ ထို႔ေၾကာင့္ ေလးဆူဓါတ္ေပ်ာ္ေ႐ႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးတြင္ ယခုတိုင္ ထီးေတာ္( ၂ )ဆင့္ျဖစ္ေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
၄င္းပင္လွ်င္ ေစတီေတာ္ႀကီး၏ထူးျခားခ်က္ျဖစ္ပါတယ္ ... ။ ေစတီေတာ္ႀကီး၏ ထီးေတာ္(၂)ဆင့္ကို ပံုစံျပဳ၍ ျပည္ၿမိဳ႕အနီး၀န္းက်င္ရွိ ေစတီေတာ္မ်ားတြင္လည္း ထီးေတာ္(၂)ဆင့္ပံုစံျဖင့္ တင္လွဴပူေဇာ္ေသာအစဥ္အလာ ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ခရစ္ႏွစ္ ( 1858 )ခုႏွစ္ ( ၁၂၂၀-ခု၊ ၀ါေခါင္လျပည့္ ) ညေန( ၃)နာရီအခ်ိန္တြင္ ျပင္းထန္ေသာေျမငလွ်င္တစ္ခုျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ေလးဆူဓါတ္ေပွ်ာ္ေရႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီး၏ ေခါင္းေလာင္းေမွာက္အထိ ၿပိဳက်ပ်က္စီးခဲ့ပါတယ္...။ ထိုအေၾကာင္း ျပည္ၿမိဳ႕ရွိ ကုန္သည္ႀကီး ဦးသာရြဲ က မင္းတုန္းမင္းႀကီးထံသို႔ သြားေရာက္ေလွ်ာက္ထားရာ မင္းတုန္းမင္းက ျပင္ဆင္ခြင့္စာခၽြန္ေတာ္ႏွင့္ အလွဴေတာ္ေငြ ႏွစ္ေသာင္းက်ပ္ထည့္၀င္ လွဴဒါန္းခဲ့သျဖင့္ ရဟန္းရွင္လူျပည္သူမ်ား၏ စုေပါင္းထည့္၀င္ေငြတို႔ျဖင့္ စုေပါင္းကာေစတီေတာ္ႀကီးကို ျပန္လည္ ျပဳျပင္မြမ္းမံခဲ့ပါတယ္။ ( 13.4.2002 )ခုႏွစ္၊ စေနေန႔ ညေန ( 04း15 )အခ်ိန္တြင္ ေလျပင္းတိုက္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီး၏ ထီးေတာ္ ယိုယြင္းပ်က္စီးသြားခဲ့ပါတယ္...။ ၄င္းကို ရဟန္းရွင္လူျပည္သူမ်ားသည္ ( 21.10.2002 )ရက္ေန႔ ၊ တနလၤာေန႔တြင္ ေရႊသားအတိၿပီးေသာ ေရႊထီးေတာ္၊ စိန္ဖူးေတာ္၊ ငွက္ျမတ္နား ေတာ္တို႔ကို အသစ္ျပန္လည္ တင္လွဴပူေဇာ္ခဲ့ပါတယ္ ... ။ေလးဆူဓါတ္ေပ်ာ္ေရႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးအား ( ၅ )ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ေရႊသကၤန္းဆပ္ကပ္လွဴဒါန္းၿမဲျဖစ္ပါတယ္....။ လံုေတာ္ျပည့္ေရႊသကၤန္း ကပ္လွဴပူေဇာ္ျခင္းကို ( 15.1.2006 )ရက္ေန႔၊ တနဂၤေႏြေန႔မွ( 26.4.2006 ) ဗုဒၶဟူးေန႔အထိ ေအာင္ျမင္စြာကပ္လွဴပူေဇာ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္ ..... ။
ႏွစ္စဥ္တန္ေဆာင္မုန္းလဆန္း ( ၈ ) ရက္ေန႔ေရာက္တိုင္ ေရႊဆံေတာ္ဘုရားပြဲေတာ္ႀကီးကို စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာက်င္းပၿမဲျဖစ္ပါတယ္။ယခုအခါ ေလးဆူဓါတ္ေပ်ာ္ ေရႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးသည္ ျပည္ၿမိဳ႕ ၊ သုဒႆနေတာင္ေတာ္ထက္တြင္ ေရႊေတာင္ႀကီးပမာ သပၸါယ္တည္ရွိ၍ ျဗမၼာနတ္လူ၊ သံုးဘံုသူတို႔၏ပူေဇာ္အထူးကို ခံယူေတာ္မူလွ်က္ရွိပါေၾကာင္းႏွင့္ ျပည္ၿမိဳ႕သို႔ တခါတေခါက္ေရာက္ခဲ့လွ်င္ ၀င္ေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ ၾကည္ညိဳႏိုင္ၾကပါေၾကာင္း ႏိႈးေဆာ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္ .....
ေရႊေတာင္ျမဳိ ့မွ အံ့ဖြယ္ထူးဆန္း ေရႊမ်က္မွန္ ဘုရားၾကီး
ေရႊမ်က္မွန္ ဘုရားႀကီး ( ေရႊေတာင္ၿမိဳ႕ )
အခုကၽြန္ေတာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တစ္ဆူတည္းသာရွိၿပီး ထူးျခားစြာ ေရႊမ်က္မွန္တပ္ဆင္ထားတဲ့ သမိုင္း၀င္ ““ ေရႊမ်က္မွန္ ”” ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးအေၾကာင္းကို တင္ျပပူေဇာ္ခ်င္ပါတယ္... ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးရဲ႕ တည္ေနရာကေတာ့ ပဲခူးတုိင္း ( အေနာက္ပိုင္း ) ျပည္ခရိုင္၊ ေရႊေတာင္ၿမိဳ႕တြင္ တည္ရွိပါတယ္.....
ပ်ဴေခတ္ေႏွာင္း ၊ သေရေခတၱရာ ဒြတၱေဘာင္မင္းႀကီးႏွင့္ ဗိႆႏိုးမိဖုရား၊ စႏၵာ ေဒ၀ီမိဖုရားတို႔ဟာ ေရႊနတ္ေတာင္ ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးကို ဖူးေမွ်ာ္ၿပီးအျပန္ ယခုေရႊေတာင္ၿမိဳ႕၊ တည္ကုန္းရပ္တြင္ ညအိပ္ ရပ္နားခဲ့ပါတယ္။ ဗိႆနိုးမိဖုရားႀကီးက ဤအရပ္တြင္ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္တစ္ဆူကို ဖူးေမွ်ာ္ရေၾကာင္းအိမ္မက္ ျမင္မက္ခဲ့သျဖင့္ နံနက္မိုးလင္းေသာအခါ မင္းႀကီးအားေလွ်ာက္တင္၍ မွဴးမတ္၊ပရိတ္သတ္တို႔ႏွင့္ အိမ္မက္အရ လိုက္လံရွာေဖြခဲ့ပါတယ္...
အဲ့ဒီလို လိုက္လံရွာေဖြရာမွာ ေဖ်ာက္ဆိပ္ကုန္း ( ယခု-သိမ္ကုန္း )သို႔ေရာက္ေသာအခါ ထူးျခားေသာ ေရာင္စဥ္တန္းမ်ားေကာင္းကင္သို႔ ျဖာတက္သြားတာကို မင္း၊မိဖုရား၊ မွဴးမတ္အေပါင္းတို႔ ေတြ႔ျမင္လိုက္ရသျဖင့္ ထိုေနရာတြင္ မိမိတို႔ဘုရားတည္ရန္အတြက္ နတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္မ်ားကျပသျခင္းျဖစ္သည့္ဟု ယံုၾကည့္သျဖင့္ မဟာသကၠရာဇ္ ( ၂၅၀ )ခုႏွစ္တြင္ ယခုရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးကို တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ပါတယ္... ( တည္ထား ကိုးကြယ္စဥ္အခါက မ်က္မွန္တပ္ဆင္ထားျခင္းမရွိပါဘူး )
ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီး တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ၿပီး မၾကာမီမွာပဲ ဒြတၱေဘာင္မင္းတရားႀကီးရဲ႕ နတ္မ်က္စိ အလင္းေရာင္ကြယ္ေပ်ာက္သြားရာ ပညာရွိမူးမတ္မ်ားက ေဗဒင္ကိန္းခန္းမ်ားတြက္ခ်က္ၾကည့္ရာ တည္ထားကိုး ကြယ္ခဲ့ေသာ ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီး၏ မ်က္လံုးေတာ္ႏွင့္လိုက္ဖက္ညီေသာ မ်က္လံုးေတာ္ပံုသ႑န္ႏွင့္ တူညီသည့္ မွန္တစ္စံုကို ဆပ္ကပ္လွဴဒါန္းပါက မင္းႀကီး၏နတ္မ်က္စိအလင္းျပန္လည္ရရွိမည္ဟု ေလွ်ာက္တင္ သျဖင့္ မွန္တစ္စံုကို ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးအား ဆပ္ကပ္လွဴဒါန္းခဲ့ရာ မင္းႀကီး၏နတ္မ်က္စိအလင္းျပန္လည္ရရွိ ခဲ့ေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိခဲ့ရပါတယ္.... ျမန္မာသကၠရာဇ္ (၁၂၂၇ )ခုႏွစ္တြင္ ေရႊေတာင္ၿမိဳ႕စားႀကီး ေဇယ်နႏၷမိတ္ က ယင္းရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီးအား ျပန္လည္ျပဳျပင္မြမ္းမံ၍ ဒြတၱေဘာင္မင္းႀကီးဆပ္ကပ္လွဴဒါန္း ခဲ့ေသာ မွန္တစ္စံုကို ေ႐ႊသားအတိ႐ွိေသာ မ်က္မွန္ေတာ္ႀကီးအျဖစ္ ျပဳျပင္မြမ္းမံတပ္ဆင္ပူေဇာ္ခဲ့ပါတယ္...
ျမန္မာသကၠရာဇ္ ( ၁၂၄၇ )ခုႏွစ္၊ သီေပါမင္းပါေတာ္မူခ်ိန္တြင္ မ်က္မွန္ေတာ္ႀကီးအခိုးခံခဲ့ရသျဖင့္ ေရႊေတာင္ၿမိဳ႕၀န္ ဦးမဲ က ဒုတိယမ်က္မွန္ေတာ္ႀကီးကို ထပ္မံတပ္ဆင္ပူေဇာ္ခဲ့ပါတယ္... ေခတ္ကာလအေျခအေနမေကာင္းသျဖင့္ ရုပ္ပြားေတာ္ႀကီး၏ေနာက္ဘက္ရွိေစတီေတာ္ႀကီးတြင္ ဌာပနာ၍ သိမ္းဆည္းပူေဇာ္ခဲ့ပါတယ္.....
တတိယမ်က္မွန္ေတာ္ႀကီးကို ေရႊေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ပိုင္၀န္ေထာက္ Mr.Hurtno ႏွင့္ ဇနီးျဖစ္သူတို႔ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ခဲ့ပါတယ္.... Mr.Hurtno က မိမိဇနီးမ်က္စိေ၀ဒနာခံစားေနရသျဖင့္ ေလာကီပညာ တတ္ကၽြမ္းသည့္ ေရႊမ်က္မွန္ဆရာေတာ္ဦးေထာင္ဘိုထံ ဆည္းကပ္အကူအညီေတာင္းရာ ျမတ္စြာဘုရားအား မ်က္မွန္ကပ္လွဴျခင္းျဖင့္ ဇနီးသည္၏ မ်က္စိေ၀ဒနာေပ်ာက္ကင္းမည္ဟု မိန္႔ၾကားကုစားေစခဲ့ပါတယ္.. ဒီလိုနဲ႔ Mr.Hurtno ရဲ႕ဇနီးလည္း မ်က္မွန္အေသးတစ္လက္ကို အဓိဌာန္ျဖင့္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႀကီး၏ လက္ေတာ္ေပၚသို႔ တင္လွဴၿပီး မ်က္စိကုသခဲ့ရာ ေပ်ာက္ကင္းခဲ့ပါတယ္..။ ဒါေၾကာင့္ Mr.Hurtno နဲ႔ဇနီးတို႔ဟာ အေလးခ်ိန္ ( ၆ )ပိႆာခန္႔ရွိေသာ မ်က္မွန္ေတာ္ႀကီးျပဳလုပ္၍ တပ္ဆင္လွဴဒါန္းပူေဇာ္ခဲ့ပါတယ္...
အထက္ေဖာ္ျပပါ နယ္ပိုင္၀န္ေထာက္မင္းႏွင့္ဇနီး တို႔ လွဴဒါန္းခဲ့ေသာ မ်က္မွန္ေတာ္ႀကီးမွာ အနည္းငယ္ ပ်က္စီးလာသျဖင့္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ( ၁၂၆၄ )ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ျပဳျပင္ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ခဲ့ပါတယ္.... ထို႔အျပင္ (၁၃၆၂ )ခုႏွစ္တြင္ ေရႊစင္ေရႊသား (၃၉)က်ပ္သားျဖင့္ မ်က္မွန္ေတာ္ႀကီး၏ မူလပံုစံအတုိင္းရွိေစလွ်က္ ထပ္မံ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ခဲ့ပါတယ္....
ေဖာ္ျပပါ ေရႊမ်က္မွန္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးကို လာေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ၿပီး မ်က္မွန္မ်ားဆက္ကပ္လွဴဒါန္းကာ ဘုရားႀကီးတြင္ရွိေသာ ဂါထာေတာ္ကိုရြတ္ဖတ္၍ အဓိဌာန္ျပဳဆုေတာင္းခဲ့ၾကေသာ မ်က္စိေ၀ဒနာရွင္မ်ား မ်က္စိအလင္းမ်ား ျပန္လည္ရရွိခဲ့ဖူးပါေၾကာင္း အက်ိဳးေမွ်ာ္ကိုး၍ တင္ျပလိုက္ရပါတယ္......
သေရေခတၱရာ(ျပည္ျမဳိ ့)၏သမုိင္းေလး တစ္ခု
သေရေခတၱရာကိုအုပ္စိုးခဲ႔ေသာ “ ငါတပါးမင္း ” တည္ထားေသာ ဘုရားမ်ားႏွင္႔ ေရႊဘ႑ာ ေစတီေတာ္ သမိုင္းအက်ဥ္း .....
သေရေခတၱရာၿမိဳ႕သည္ ဒြတၱေဘာင္မင္း၏ မင္းဆက္(၉)ဆက္သို႔တိုင္ နန္းတက္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔ရာတြင္ သီရိရာဇ္မင္းသည္ ေနာက္ဆံုးအုပ္ခ်ဳပ္ စိုးစံခဲ႔ေသာမင္းျဖစ္သည္။ သေရေခတၱရာၿမိဳ႕ကို အုပ္ခ်ဳပ္စိုးစံ ခဲ႔ေသာ မင္းဆက္ေပါင္း(၂၇)ဆက္ ရွိခဲ႔သည္။ ထိုမင္းမ်ားအနက္ မင္းဆက္(၁၂)ဆက္ေျမာက္ေသာ ဘုန္းကံႀကီးမားငါတစ္ပါးမင္းသည္ သာသနာသကၠရာဇ္(၄၃၃)ခုႏွစ္တြင္ သေရေခတၱရာေခၚ ျပည္ၿမဳိ႕ကို အုပ္ခ်ဳပ္စိုးစံခဲ႔ေသာ စတုတၳသံဃာရတနာတင္သည့္ သဋၬဂါမဏီမင္းတို႔သည္ တစ္ခ်ိန္တည္း တစ္ၿပိဳင္ တည္း အုပ္ခ်ဳပ္စိုးစံခဲ႔ေသာ မင္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ထို “ငါတစ္ပါးမင္း” အုပ္ခ်ဳပ္စိုးစံခဲ႔ေသာ အခ်ိန္တြင္ ဗုဒၶသာသနာ ေနလပမာ ထြန္းလင္းေတာက္ပေစရန္ (၅၀၀)ေသာ ရဟႏၱာအရွင္သူျမတ္တုိ႔သည္ သာသနာျပဳခရီးစဥ္အျဖစ္ သီဟိုဠ္မွသည္ သေရေခတၱရာဆီသို႔ ၾကြေရာက္သီတင္းသံုးေတာ္မူခဲ႔သည္။ ထိုငါတစ္ပါးမင္းသည္လည္း အပါး(၅၀၀)ေသာ ရဟႏၱာအရွင္သူျမတ္တို႔အေပၚ၌ ၾကည္ညိဳသဒၵါစိတ္ ထက္သန္စြာျဖင္႔ ေလးပါးေသာပစၥည္းတို႔ကို ေထာက္ပံ႔ခ်ီးေျမႇာက္လွ်က္ ပစၥည္းေလးပါးဒါယကာအျဖစ္ ခံယူေတာ္မူခဲ႔သည္။ ထို႔ေနာက္ တဖန္ဗုဒၶသာသနာ ေနလပမာသို႔ ထြန္းလင္းေစရန္ စိတ္ရည္ သန္လွ်က္ သဒၵါၾကည္ျဖဴ ေစတီေတာ္(၁၂)ဆူကို ေခတၱရာေခၚတြင္ ျပည္ၿမိဳ႕တြင္းျပင္ ရပ္ရွစ္ခြင္၌ သာသနာျပဳျငား ငါးတစ္ပါးဟု ထင္ရွားမွတ္ေက်ာက္ တင္က်န္ေလာက္ေအာင္ တည္ထားကိုးကြယ္ ခဲ႔ပါသည္။
ငါတစ္ပါးမင္း တည္ထားအပ္ေသာ ေစတီေတာ္(၁၂)ဆူမွာ ေအာက္တြင္ဖတ္ၾကား ေနာင္လားသားတို႔ ရဟန္းရွင္လူမ်ား ဗိုလ္လူသို႔ ကိုးကြယ္အားထား မွတ္သားေစလိုသည္မ်ားမွာ -
(၁) ၾကက္ေခါင္းစားေစတီေတာ္ျမတ္
( ရတနာမာရ္ေအာင္လမ္း၊ ရြာဘဲရပ္ကြက္၊ ျပည္ၿမိဳ႕။ )
(၂) ရတနာထီးျဖဴေစတီေတာ္
( စက္မွဳကြက္သစ္ အေနာက္ဘက္ထိပ္၊ ျပည္ၿမိဳ႕။ )
(၃) အတြင္းစည္းခံုေစတီေတာ္
( ကံဖ်ားေက်ာင္း၀န္း၊ ရြာဘဲရပ္ကြက္၊ ျပည္ၿမိဳ႕။
(၄) တိႆေစတီေတာ္
( တႆကုန္း၊ ေရႊဆံေတာ္ဘုရားအေရွ႕၊ ျပည္ၿမိဳ႕။ )
(၅) ေရႊပိႏၷဲေစတီေတာ္
( ဖက္တန္းလမ္း၊စကားေတာင္ေျမာက္ဘက္၊ျပည္ၿမိဳ႕။ )
(၆) ေရႊအုန္းေပါက္ေစတီေတာ္
( ယိုးဒယာလမ္း၊ စကားေတာင္ေျမာက္ဘက္၊ျပည္ၿမိဳ႕။)
(၇) ေရႊဘ႑ာေစတီေတာ္
( ရဲစခန္းအနီး၊ န၀င္း၀ါရံု၊ ျပည္ၿမိဳ႕။ )
(၈) ရွင္တက္ေစတီေတာ္
( ေရႊဘ႑ာဘုရားေတာင္ဘက္၊ ေပ၂၀၀ အကြာ )
(၉) ငါးမ်က္ႏွာေစတီေတာ္
( ဗာရာဏသီေက်ာင္း၀န္း၊ န၀င္းရပ္ကြက္၊ ျပည္ၿမိဳ႕။ )
(၁၀) ေလးမ်က္ႏွာေစတီ
( ေရႊဆံေတာ္ဘုရား၊ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ )
(၁၁) ေရႊတံဆာေစတီေတာ္
( ေရႊတံခါးအေရွ႕၊ နဂါးတြန္႔အနီး၊ ျပည္ၿမိဳ႕။ )
(၁၂) ေဖာင္ေတာ္ဦးေစတီေတာ္
( ကမ္းနားလမ္း၊ န၀င္းရပ္ကြက္၊ ျပည္ၿမိဳ႕။ )
သာသနာျပဳ “ ငါတစ္ပါးမင္း ”တည္ထားအပ္ေသာ ေစတီေတာ္ျမတ္(၁၂)ဆူမွာ သမိုင္း အေထာက္အထား အကိုးအကားမ်ားအရ သက္တမ္းအားျဖင္႔ (၂၁၁၇)ႏွစ္္ၾကာခဲ႔ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိ မွတ္သား ႏိုင္ပါရန္ၾကပါကုန္ေလာ႔………..။
ေတာအုပ္ထဲမွာငုတ္ရွူိးေနတဲ့"သတၱ႒ာန"
ျပည္ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ၿပီဆိုရင္ ပထမဆံုးဦးခိုက္ျမင္ရမွာက ျပည္ေရႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရႊဆံေတာ္ဘုရားရင္ျပင္ေတာ္ေပၚေရာက္ၿပီဆိုပါက အရပ္ရွစ္မ်က္ႏွာသဘာ၀အလွရွဳခင္းေတြ၊ ထည္၀ါ၀င္႔တည္ လွပေနတဲ႔ န၀ေဒးတံတားႀကီးရဲ႕အလွ၊ အနီးအေ၀းဘုရားေစတီပုထိုးေတြကို ရင္သပ္ရွဳေမာ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ ျပည္ၿမိဳ႕ကို အေပၚစီးက ျမင္ရသည့္ ၿမိဳ႕တည္ေနပံု အလွအပကိုလည္း လႊမ္းၿခံဳၿပီး ျမင္ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။ ျပည္ၿမိဳ႕၏ အဓိကရ ဘုရားပုထိုးေတြ၊ သမိုင္းေမာ္ကြန္း၀င္အေဆာက္အဦးေတြကို ေရႊဆံေတာ္ကုန္းေတာ္ရင္ျပင္ေတာ္ ေပၚကေန ဟိုမွာဒီမွာ ေတြ႔ျမင္႔ႏိုင္ပါသည္။ အေရွ႕ဘက္မွာ ျပည္လံုးခ်မ္းသာဆယ္ထပ္ႀကီးဘုရား၊ ဟိုးေ၀းေ၀းကို လွမ္းေမွ်ာ္ၾကည္လိုက္ရင္ ဘုရားႀကီးဘုရား၊ ဘုရားမာဘုရားႏွင္႔ေရွးေဟာင္းပ်ဴၿမိဳ႕ေတာ္၏ လြမ္းေမာဖြယ္ ပံုရိပ္ကို ၀ိုးတ၀ါးေတြ႔ရပါမည္။ ေျမာက္ဘက္ကိုလွမ္းၾကည္မည္ဆိုလွ်င္ ဖိုးဦးေတာင္ေစတီႏွင္႔ ဧရာ၀တီျမစ္၏ စတုတၳျမစ္က်ဥ္းကိုလွမ္းျမင္ႏိုင္ပါသည္။ ေတာင္ဘက္ကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း မင္းႀကီးေတာင္၏ အလွႏွင္႔ သေရေခတၱရာသမိုင္းအစ ေဗဒါရီဂူႏွင္႔ ေဗဒါရီဂူေတာရေက်ာင္းအပါအ၀င္ မင္းႀကီးေတာင္အရိပ္မွာ ခိုေနၾကေသာ ေတာရေက်ာင္းေလးေတြကို အိေျႏၵရရတည္ရွိေနတာ ျမင္ရပါလိမ္႔မည္။ အေနာက္ဘက္ကို အနီး အေ၀းျဖန္႔ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဧရာ၀တီျမစ္ႀကီးႏွင္႔ န၀ေဒးတံတားႀကီးကို အထင္းသားေတြ႔ႏိုင္ပါလိမ္႔အံုးမည္။ အေနာက္ဘက္ေတာင္တန္းတေလွ်ာက္မွာရွိတဲ႔ တန္႔ၾကည့္ေတာင္ေစတီ၊ ေငြဘံုသာ၊ ေရႊဘံုသာႏွင္႔ ေရႊမုေဌာ ေစတီတို႔ကို လွမ္းေမွ်ာ္ၾကည္ညိဳလို႔ရပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္ၿမိဳ႕သို႔ ဘုရားဖူးေရာက္သူတိုင္း အခုဖတ္ေနခ်ိန္ မွာပင္လွ်င္ အခုခ်က္ခ်င္း မ်က္ေစ႔ထဲမွာ ျမင္ေယာင္ေနၾကမည့္ ရွဳခင္းေတြ ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ျပည္ေရႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီး၏ အေနာက္ဘက္ေစာင္းတန္း၏ ေတာင္ဘက္ ေအာက္ေျခမွာရွိသည့္ “ သရက္ပင္၊ က်ီးပင္၊ လင္းလြန္းပင္၊ ဆိတ္ေက်ာင္းေညာင္ပင္၊ မဟာေဗာဓိပင္ ” စသည့္ ပင္အိုႀကီးမ်ားႏွင္႔ အံု႔အံု႔ဆိုင္းဆိုင္းရွိေနတဲ႔ ေတာအုပ္ကေလးတစ္ခုကိုေတာ႔ ဘယ္သူမွ်ေယာင္လို႔ပင္ ငံု႔ၾကည့္လိမ္႔မည္ မထင္ပါ၊ အဲဒီ႔ ေတာအုပ္မွိဳင္းမိွဳင္းေလးကလဲ လူသိမွာဆုိးသည့္အလား ျပားျပားေလး၀ပ္ေနခဲ႔ ပါသည္။ ျပည္ၿမိဳ႕၏ အဓိကရ သာသနိကအေဆာက္အဦး၊ သမိုင္း၀င္ေနရာအသီးသီးတို႔၏ ၾကားမွာ မ်က္ႏွာမြဲ ၊ မ်က္ႏွာငယ္နဲ႔ ေနခဲ႔တာၾကာခဲ႔ပါၿပီ။ ထုိေတာအုပ္ကေလးအတြင္းမွာ ငုတ္ရွိဳးေနရရွာတဲ႔ ေဗာဓိေညာင္ပင္၊ အဇပါလေညာင္ပင္၊ လင္းလြန္းပင္အိုႀကီးမ်ားသည္ ျပည္ၿမိဳ႕၏ ဗုဒၶသာသနာဆိုင္ရာ သမိုင္းျမွဳပ္ကြက္ႀကီးတစ္ခု ကို အမိအရဆုပ္ကိုင္ထိန္းသိမ္းထားရွာတာ ႏွစ္ေပါင္းၾကာခဲ႔ပါၿပီး။ ထိုေတာအုပ္ကေလးအတြင္းမွာ ရွိသည့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းအိုကေလးတစ္ေက်ာင္းကလည္း ကုပ္ကုပ္ေလးၿငိမ္သက္စြာ ရွိေနပါသည္။ အဲဒီ႔ ဘုန္းေတာ္ ႀကီးေက်ာင္းအိုကေလးအမည္က “ သတၱဌာန ” ေက်ာင္းတဲ႔ ။ သတၱဌာန ဆိုတဲ႔ စကားလံုးေလးရဲ႕ အဓိပၹါယ္ကို လည္း အမ်ားျပည္သူ/ျပည္သားမ်ား ေယာင္လို႔ေတာင္ေတြးၾကည့္မိခဲ႔ဟန္ မတူပါ။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ (၂၀၀၇)ခုႏွစ္၊ ႏွစ္ဦး ပိုင္းမွာေတာ႔ သတၱဌာန ဆိုတာဘာလဲ။ ထိုေတာအုပ္ကေလးအတြင္းမွာ ရွိတဲ႔ က်ီးပင္၊ လင္းလြန္းပင္၊ ဆိပ္ေက်ာင္းေညာင္ပင္၊ မဟာေဗာဓိပင္ႏွင္႔တကြ သာသနက အေဆာက္အဦးတို႔သည္ မည္သည့္အဓိပၹါယ္ကို ကိုယ္စားျပဳတာလဲ စသည့္…စသည့္ ေမးခြန္းမ်ား ျပည္ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားတစ္ခ်ိဳ႕၏ ရင္ထဲမွာ ေပၚေပါက္လာခဲ႔ ၾကပါတယ္။ ျပည္ၿမိဳ႕၊ ေရႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ အေနာက္ေစာင္းတန္းေျခရင္းမွာရွိတဲ႔ သတၱဌာနအမည္ရွိ ေတာအုပ္ေလးအတြင္းမွာ ငုတ္ေနသည့္ ဗုဒၶသာသနာ့သမိုင္းျမွဳပ္ကြက္ကို ေဖာ္ထုတ္ေတာ႔မည့္ အေမးမ်ား ျဖစ္လာခဲ႔ပါသည္။
သတၱဌာနေက်ာင္း၀န္းအတြင္းရွိ ေဗာဓိေညာင္ပင္ကို ကဆုန္လတိုင္းေညာင္ေရသြန္းပြဲေတာ္ကို ျပဳလုပ္ေနၾကသည့္ ေညာင္ေရသြန္းအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္အဖြဲ႔တို႔က ထိုေတာအုပ္ေလးအတြင္းမွ ေက်ာက္စာေလး တစ္ခုကိုအေျချပဳၿပီး အေျဖရွာခဲ႔ရာ မဟာေဗာဓိပင္၊ ဆိတ္ေက်ာင္းေညာင္ပင္၊ လင္းလြန္းပင္ စသည့္ အပင္အိုႀကီးမ်ား၏ သာသနာ့သမိုင္းသေကၤတမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ႔ၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုေက်ာက္စာ ေလးတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္မွာ ------------------
ေကာဇာသကၠရာဇ္(၁၂၈၂)တပို႔တြဲလဆန္း(၈)ရက္ေန႔တြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ မဟာရာဇာမတ္ရွင္ မိုးသြင္ႏွင္႔ ဇနီး၏ ပင္႔ဖိတ္ခ်က္အရ ျပည္ၿမိဳ႕၊ ေရႊျမင္တင္ေက်ာင္းတိုက္ဆရာေတာ္ ဦး၀ိမလဘိဓဇသည္ သေဘၤာျဖင္႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဗုဒၶဂယာသို႔ ဘုရားဖူးသြားေရာက္ခဲ႔သည္။ ဗုဒၶဂယာတြင္ သတၱဌာနသတၱာဟဘုရားမ်ားကို ဖူးေတြ႔ ခဲ႔ရသည္။ ဆရာေတာ္၀ိမလဘိဓဇသည္ ျမန္မာျပည္မွ လူအမ်ား ဖူးေမွ်ာ္ႏိုင္ေစရန္ ရည္သန္ခဲ႔သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ျမန္မာျပည္တြင္ သတၱာသဟဘုရားမ်ားတည္ရန္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ စစ္တေကာင္းေက်ာင္းတိုက္ ဆရာေတာ္၏ မယ္ေတာ္ ျပည္ၿမိဳ႕သူ ေဒၚျဖဴသည္ ဗုဒၶဂယာ သတၱဌာန(၇)ေနရာမွ ဆိတ္ေက်ာင္းေညာင္ပင္၊ လင္းလြန္းပင္၊ က်ီးပင္၊ ေဗာဓိေညာင္ပင္တို႔မွ မ်ိဳးေစ႔မ်ားကို သတၱာဟေျမ(၇)မ်ိဳးျဖင္႔ မုစလိႏၵာအိုင္၊ ေနရဥၨရာျမစ္၊ အေနာမာျမစ္တို႔မွ ေရျဖင္႔ေလာင္း၍ သံဃာ(၇)ပါး၊ ပရိတ္ရြတ္ပူေဇာ္ၿပီး ပ်ိဳးခဲ႔သည္။ ထိုအပင္မ်ား ရွင္သန္လာေသာအခါ အိႏၵိယႏိုင္ငံ စစ္တေကာင္းေက်ာင္း ဆရာေတာ္မွ ျပည္ၿမိဳ႕၊ေရႊျမင္တင္ေက်ာင္း ဆရာေတာ္ထံ ေပးပို႔ခဲ႔သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံဗုဒၶဂယာမွ သတၱဌာန(၇)ဆူေသာ ဘုရားမ်ား အတိုင္းအထြာအကြာ အေ၀း ပႏၷက္ပံုလည္းပါ၀င္သည္။ ဗုဒၶဂယာတြင္ရွိေသာ ဆိတ္ေက်ာင္းေညာင္ပင္၊ လင္းလြန္းပင္၊ က်ီးပင္၊ ေဗာဓိေညာင္ပင္ တည္ရွိပံုအေနအထား အကြာအေ၀းမ်ားအတိုင္း တိက်စြာျဖင္႔ ျပည္ၿမိဳ႕ေရႊဆံေတာ္ေစတီျမတ္ ႀကီး၏ အေနာက္ေစာင္းတန္းႏွင္႔ကပ္လွ်က္ေနရာတြင္ ပႏၷက္ခ်တည္ေဆာက္ခဲ႔ပါသည္။ ေကာဇာသကၠရာဇ္ (၁၂၈၃)ခုႏွစ္၊ တပို႔တြဲလကြယ္ေန႔တြင္ ေအာင္ျမင္စြာ တည္ထားခဲ႔ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဗုဒၶဂယာမွ သတၱဌာနဘုရားမ်ား တည္ေနပံုအကြာအေ၀း အတိုင္းအထြာမ်ားအတိုင္း တိတိက်က်ပုံတူျပဳလုပ္ထားခဲ႔ပါသည္။ ထိုသတၱဌာနဘုရား(၇)ဆူ တည္ထားရာ ေက်ာင္း၀န္းကိုလည္း သတၱဌာနေက်ာင္းတိုက္ဟု အမည္ေပးခဲ႔ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ယခုအခါ(၆၈)ႏွစ္ရွိၿပီ ျဖစ္ပါေသာေၾကာင္႔ ထိုေက်ာင္းတိုက္အတြင္းရွိ ဆိတ္ေက်ာင္းေညာင္ပင္၊ လင္းလြန္းပင္၊ က်ီးပင္၊ ေဗာဓိေညာင္ပင္ႏွင္႔ သာသနိကအေဆာက္အဦးမ်ားသည္ သဘာ၀ရာသီဥတုဒဏ္ ေၾကာင္႔ ပ်က္ဆီးယိုယြင္းလွ်က္ရွိသည္ကို (၂၀၀၇)ခုႏွစ္၊ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွ စတင္၍ ၿခံဳႏြယ္မ်ားရွင္းလင္းျခင္း၊ သတၱာသဟဆိုင္ရာ သာသနိကအေဆာက္အဦးေဟာင္းမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ျခင္းမ်ား / ျပဳျပင္မြမ္းမံျခင္းမ်ားကို ေက်ာင္းအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္အဖြဲ႔မွ ဆရာေတာ္ေဒါက္တာဥာဏိသရ၏ လမ္းညႊန္ၾသ၀ါဒကိုခံယူ၍ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းျခင္းကိစၥအ၀၀ အမွားအယြင္းမရွိေစရန္ ၾသ၀ါဒခံယူေဆာင္ရြက္ခဲ႔ သည့္အတြက္ ဆိတ္ေက်ာင္းေညာင္ပင္၊ လင္းလြန္းပင္၊ က်ီးပင္၊ ေဗာဓိေညာင္ပင္အိုႀကီးမ်ား အထင္အရွားေပၚလြင္လာၿပီး၊ ဗုဒၶဂယာတြင္တည္ရွိေသာ သတၱာသဟ(၇)ေနရာ၏ ပႏၷက္ပံုစံအတိုင္း မုစလိႏၵာအိုင္ေနရာအပါအ၀င္ တည္ထား ခဲ႔သည္ကို အထင္အရွားဖူးေတြ႔ႏိုင္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ဘုရားဖူးရာသီမ်ားတြင္ ျပည္ၿမိဳ႕သို႔ဘုရားဖူးလာေရာက္သူမ်ား ျပည္ေရႊဆံေတာ္ဘုရား အေနာက္ေစာင္းတန္း ေတာင္ေျခရွိ သတၱဌာနဘုရားမ်ားကို အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဗုဒၶဂယာရွိ သတၱဌာနဘုရားမ်ား၏ မုျဒာပံုစံမ်ားအတိုင္း ေဗာဓိပင္၊ ဆိတ္ေက်ာင္းေညာင္ပင္၊ က်ီးပင္၊ လင္းလြန္းပင္ စသည့္ ဗုဒၶသာသနာ့သမိုင္း၀င္ အဓိကရအထိမ္းအမွတ္မ်ားကို ဖူးေမွ်ာ္ၾကည္ညိဳ၍ ဓမၼရသမ်ားကို ခံစားႏိုင္ၾကေတာ႔မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာင္မ်ားဆိုလွ်င္ ျပည္ၿမိဳ႕သို႔ေရာက္ခဲ႔သည္ရွိေသာ္ သတၱဌာနဘုရားမ်ားတည္ရွိရာ ဗုဒၶဂယာ မိတၱဴေလး တစ္ခုျဖစ္သည့္ သတၱဌာနေတာအုပ္ေလးကို မေမ႔မေလ်ာ႔ဘဲ ၀င္ေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ႏိုင္ပါရန္ နိဗၺာန္အက်ိဳးေမွ်ာ္၍ သတင္းစကား လက္ဆင္႔ကမ္းလိုက္ပါတယ္ မိတ္ေဆြတို႔ …………….။
